به نقل از «تسنیم»

برج ۹۰۰ ساله طغرل چگونه مرمت شد؟ + تصاویر و فیلم

تاریخ انتشار: ۸ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۹۰۷۱۸

برج ۹۰۰ ساله طغرل و قدیمی‌ترین بنای پابرجای شهر تهران و ری در بخش‌های پی، پیشانی و بام بنا مرمت شد و آجرفرش اطراف برج مربوط به دوره سلجوقی به جاذبه‌های این اثر تاریخی اضافه شد. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ری، برج تاریخی طغرل که به قدیمی‌ترین برج تهران نیز مشهور است، در حوالی آرامگاه ابن‌بابویه شهرری واقع شده و با کاربری‌های متعدد از جمله دیده‌بانی، محل سخنرانی، ساعت آفتابی و آرامگاه سلطنتی طغرل بیک سلجوقی از آثار به‌جامانده از دوره سلجوقیان محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این برج تاریخی با قدمتی در حدود 900 سال به‌واسطه زلزله‌های متعدد دچار تخریب شده و ارتفاع برج به 20 متر رسیده است و در دوره‌های مختلف مرمت‌هایی بر بدنه، بام و پی برج انجام شده است.

نفوذ رطوبت پی و بدنه برج و تخریب برخی آجرنماها در پیشانی بنا موجب شد با موافقت و نظارت مسئولان میراث مرمت اصولی در این اثر تاریخی آغاز شود.

حمید کریمی مجری طرح مرمت برج طغرل در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم در ری، با اشاره به قدمت و لزوم مرمت این اثر تاریخی اظهار داشت: برج طغرل قدیمی‌ترین بنای پابرجای شهر تهران و ری با 900 سال قدمت است که از تمامی بناهای شاخص تهران برتری دارد و در میان آثار تاریخی کشور از اهمیت خاصی برخوردار است.

.

وی افزود: مرمت این اثر با استفاده از نظرات کارشناسی مرمت کارهای با تجربه طی بازدیدهای مداوم و مستمر انجام شد و همواره ناظران قوی و پیشکسوتان خبره بازدیدهای مکرری از این اثر داشته و در راستای مرمت اصولی برج طغرل پیشنهاد‌هایی ارائه می‌شد که همگی به‌طور کامل اجرایی شد.

مجری طرح مرمت برج طغرل در ادامه گفت: مرمت برج طغرل با سه سرفصل بام، پیشانی و پی با رویکرد اصلاح آسیب‌ها تعریف شده بود که همگی به‌طور کامل اجرایی و در بخش‌هایی که نیاز به تعویض بود نیز اقدام لازم صورت گرفت.

وی ادامه داد: در قسمت بام، در بخشی از ناودان‌ها و فلاشینگ‌ها آسیب‌هایی مشاهده می‌شد که به‌منظور همپوشانی بهتر و بیشتر به‌طور کامل تعویض شد و در پیشانی بنا ریختگی در برخی طاق‌نماها و فرسودگی در بندها مشهود بود که اصلاحات لازم با نظر کارشناسان اجرا شد.

کریمی در ادامه ابراز داشت: تزئینات آجری سلجوقی در دوره‌های قبلی مرمت به‌طور کامل محوشده بود و فقط دور یک طاق نشانه‌های آن مشخص شد و در باقی طاق‌نماها تنها بخش‌های کوچکی از این تزئینات موجود بود.

وی با بیان اینکه این بنا قبل از مرمت‌های معاصر و در دوره ناصرالدین‌شاه آسیب جدی دیده بوده گفت: در دوره قاجار یک‌سوم بالایی بخش شرقی بنا تخریب شده بوده و از پایین نیز تا ارتفاع 3 متری ریزش آجر داشته که یا بر اثر فرسودگی ریخته بودند یا بازدیدکنندگان از آجرها برداشت کرده بودند و بدنه خالی شده بوده است.

مجری طرح مرمت برج طغرل با اشاره به اینکه در بخش طاق‌نما دو نوع تزئینات داریم که بخشی قاجاری و بخش دیگر سلجوقی است اضافه کرد: سبک‌کار نشان می‌دهد قطار بندی‌ها و دندان‌موشی‌های بالاتر از طاق‌نما مربوط به دوره قاجار باشد.

وی بیان کرد: در حین مرمت و خالی کردن بندها با تزئینات دوره سلجوقی اعم از نقوش مٌهری مواجه شدیم و در بخش‌هایی نیز نقوش مٌهری دوره قاجار مشخص شد که در نهایت نقوش مٌهری کشف شده را تثبیت و مرمت کردیم.

کریمی افزود: دو طاق‌نما ریختگی داشتند اما در هنگام مرمت مشخص شد که 10 طاق‌نما دیگر نیز در اثر نفوذ رطوبت دچار آسیب شده بود و هره چینی‌ها به‌طور کلی پس زده و امکان ریزش دارد که بلافاصله برداشت و سپس تثبیت و اجرا انجام شد.

وی اظهار داشت: بندهای پایین بنا به دلیل جلوگیری از رطوبت بالارونده خالی و بندکشی مجدد انجام و آجرهایی که دچار فرسودگی شده بود نیز تعویض شد.

مجری طرح مرمت برج طغرل با اشاره به اینکه بیشترین آسیب در ضلع شرقی بنا بوده زیرا که زهکش نداشته و مانعی برای نفوذ رطوبت یا آب‌های زیرسطحی وجود نداشته گفت: در سال‌های گذشته کانال زهکشی توسط مهندس دانشوری در ضلع غربی بنا تعبیه شد که به دلیل عملکرد مطلوب در این مرحله از مرمت، کانال زهکشی در ضلع شرقی بنا ایجاد شد که بر این اساس از نفوذ رطوبت جلوگیری خواهد شد.

وی تصریح کرد: هنگام خاک‌برداری برای اجرای زهکش، بخشی از آجرفرش و پی تاریخی بنا در دوره سلجوقی نمایان شد، لذا قسمتی از آن را برای نمایش آماده‌سازی کردیم که با نصب شیشه روی سطح برای بازدید عموم آماده و این جاذبه نیز به جاذبه‌های دیگر برج طغرل افزوده خواهد شد.

تأمین 250 میلیون اعتبار برای تکمیل مرمت برج طغرل

کریمی سپس گفت: عمده آسیب بنا در قسمت بام، مربوط به بارندگی‌ها بود لذا ناودان‌ها اصلاح و پشت‌بام بندکشی و فلاشینگ بنا اصلاح شد که با این کار آبریز باران از لبه بام روی بنا نخواهد ریخت و نیز عایق کاری و اصلاح بنا نیز اجرایی شد.

وی تصریح کرد: 20 درصد از بندکشی‌های نمای بنا اصلاح شده که شامل پی و پیشانی بنا است و مرمت بدنه در این نوبت در دستور کار قرار نداشت و بر اساس اولویت‌بندی کارشناسان مرمت در این مرحله بخشی از بنا که در معرض آسیب بیشتری بود مرمت و حفاظت شد.

مجری طرح مرمت برج طغرل در پایان با تأکید بر اینکه پی، پیشانی و بام مرمت‌شده خاطرنشان کرد: مرمت ناسازگاری‌های بصری دارد و برج طغرل نیز در مرکز شهرری است و در معرض انواع آلودگی‌ها قرار داشته لذا تلورانس رنگی مرمت ناشی از این آلودگی‌هاست.

انتهای پیام/

منبع: تسنیم

کلیدواژه: دوره سلجوقی طور کامل نفوذ رطوبت طاق نما

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۹۰۷۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عمارت «شجاع‌السلطنه» بهار در دو قدمی تخریب

ایسنا/همدان عمارت «شجاع‌السلطنه» به وسعت ۹۳۰ مترمربع واقع در روستای پرلوک از توابع بخش صالح‌آباد شهرستان بهار یکی از بناهای زیبای تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی کشور بوده که معماری این بنا، تاریخی به قدمت دوران قاجار دارد.

ورودی هشتی، حیاط، حوض، پستو حوض‌ خانه، ایوان، پنجره‌های ارسی، شاه‌نشین، سه دری و آشپزخانه این عمارت هر یک گویی زمان حال را برای بیننده این اثر زیبای تاریخی به عقب بازمی‌گرداند و شکوه گمشده در دل تاریخ این عمارت را در تابلویی از گذشته در ذهن مخاطب با دلبری تمام زنده می‌کند و دوباره همه آدم‌های گذشته در ذهنت جان می‌گیرند.

اینجا همان جایی است که روزی قهقهه خنده کودکان به اوج آسمان عروج می‌کرد، اینجا همان جایی است که روزی ماهی‌های قرمز کوچک حوض خانه با سیب‌های سرخی که درون حوض عمارت رها کرده‌اند، همبازی می‌شدند. اینجا همان جایی است که صدای قلقل سماور و عطر چای بهارنارنج آن در یک روز تابستانی از گذشته‌های تاریخ بر ایوان عمارت هر رهگذری را به استکانی چای دعوت می‌کرد، خلاصه اینکه اینجا روزی قشنگی‌های خاص خود را داشت و این زیبایی و شکوه عمارت در گذشته خود باقی ماند.

چند روز پیش از حال و روز ناخوش این عمارت مبنی بر در حال تخریب شدن این اثر و نیازمندی آن به مرمت و بازسازی مطلع شدیم که همین امر موجب پیگیری ما برای اوضاع و احوال این عمارت شد.

دهیار روستای پرلوک شهرستان بهار در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: روستای پرلوک با جمعیتی افزون بر ۲۰۲۰ نفر شامل ۶۵۰ خانوار یکی از روستاهایی است که تاریخ پیدایش آن به زمان حکومت سلسله ماد و پیش از آن می‌رسد. 

عمارت شجاع‌السلطنه روزگاری شکوه و ابهتی داشته

احمد کاویانی‌نیک با بیان اینکه گویش مردم پرلوک ترکی بوده و عمده اهالی روستا در امر دامداری و کشاورزی دارای فعالیت هستند، تصریح کرد: عمارت شجاع‌السلطنه روستای پرلوک و قلعه اربابی از جمله بناهای تاریخی این روستا بوده که روزگاری این بناها برای خود شکوه و ابهتی داشته‌اند.

وی با اشاره به اثر تاریخی عمارت شجاع‌السلطنه این روستا اظهار کرد: این عمارت مربوط به دوران قاجار بوده که در سال ۱۳۹۵ ثبت فهرست آثار ملی کشور شده اما با وجود ثبت آن در فهرست آثار ملی کشور، تاکنون هیچ‌گونه توجهی به مرمت و بازسازی این اثر زیبا و مهم تاریخی در این روستا نشده و بودجه و اعتباری برای مرمت و بازسازی آن توسط میراث فرهنگی اختصاص نیافته است.

کاویانی‌نیک تصریح کرد: بخشی از این عمارت دارای مالک خصوصی بوده و معمولا مالک خصوصی این بخش از عمارت با هزینه شخصی خود در حفظ و مرمت محدوده مالکیت خود اهتمام دارد بنابراین این قسمت از عمارت سالم باقی مانده اما بخش دیگر عمارت به علت فوت مالک و بی‌توجهی ورثه دچار تخریب شده است.

پیگیری ۱۰ ساله برای مرمت این بنا

وی با بیان اینکه بیش از ۱۰ سال است که برای مرمت و بازسازی این بنای تاریخی به دستگاه‌های مختلف ذیربط از جمله میراث فرهنگی رفت و آمد و پیگیری دارم تا شاید اقدامی برای حفظ و احیای این اثر تاریخی زیبای روستا داشته باشند، تصریح کرد: در بارندگی اوایل سال ۹۸ سقف و ایوان و دیوارهای این بنا دچار خسارت شد که به همین علت در اواسط همان سال میراث فرهنگی بخشی جزئی از سقف بنا را ایزوگام کرد اما پس از آن هیچ‌گونه اقدامی برای ادامه روند بازسازی و مرمت آن انجام نشده است‌.

کاویانی‌نیک با اشاره به اینکه معمولاً در ایام تعطیلات گردشگران مختلفی برای بازدید از این اثر به روستا مراجعه دارند، گفت: اگر عمارت تاریخی روستای پرلوک دوباره مرمت و بازسازی و سرپا شود، با راه‌اندازی خانه بوم‌گردی می‌توان جذب گردشگر دوچندانی برای روستا و منطقه داشت و مرمت این اثر از نقش مؤثری در جذب گردشگر برای روستا برخوردار خواهد بود.

قلعه اربابی ۲۰۰۰ سال دیگری هم در حال تخریب است

دهیار روستای پرلوک ادامه داد: علاوه بر عمارت شجاع‌السلطنه، یک قلعه اربابی ۲۰۰۰ ساله نیز در این روستا وجود دارد که متأسفانه از این قلعه تنها یک برج آن سالم باقی مانده و آن هم در حال تخریب است.

وی گفت: از سال گذشته پیگیر آن هستم که کارشناسان برای بازدید از این قلعه بیایند و تصمیمی برای آن بگیرند چراکه تخریب آن، موجب آسیب به منازل پیرامون قلعه خواهد شد اما تاکنون کارشناسان امر برای این موضوع هنوز به روستا نیامده‌اند.

کاویانی‌نیک با بیان اینکه این بناهای تاریخی به ویژه عمارت شجاع‌السلطنه را میراث فرهنگی نه خودش مرمت می‌کند و نه اجازه می‌دهد کسی آن را مرمت کند و این امر موجب سردرگمی ما شده است و نمی‌دانیم چه کنیم، افزود: اگر میراث فرهنگی مجوز مرمت لازم را به دهیاری و اهالی روستا بدهد و وضعیت مرمت آن را تعیین تکلیف کند، با پیگیری لازم دهیاری و اهالی روستا اعتبار مرمت این بنا را از جایی تأمین و جذب خواهیم و اجازه نمی‌دهیم این اثر تاریخی زیبای روستا اینگونه در مقابل چشمانمان تخریب و به سرنوشت قلعه اربابی دچار شود و از آن چیزی باقی نماند.

پیرو صحبت‌های دهیار روستای پرلوک، این موضوع را از اداره میراث فرهنگی شهرستان بهار نیز پیگیری شدیم‌.

مرمت عمارت شجاع‌السلطنه جزو برنامه امسال است

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان بهار در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: عمارت شجاع‌السلطنه روستای پرلوک ثبت فهرست آثار ملی کشور بوده و مرمت و بازسازی این اثر تاریخی جزو برنامه امسال میراث فرهنگی است و به طور قطع با اختصاص و تخصیص اعتبار لازم عملیات مرمت و بازسازی بنا را شروع خواهیم کرد.

محمد حرمتی در پاسخ به این سوال که مرمت و بازسازی این بنا به چه میزان اعتبار نیاز دارد؟ یادآور شد: بنده نمی‌توانم به طور دقیق میزان اعتبار مورد نیاز برای مرمت و بازسازی این بنا را تخمین بزنم، در این رابطه کارشناس امر میزان مورد نیاز اعتبار برای مرمت بنا را برای ما برآورد خواهد کرد.

وی ادامه داد: خانه شجاع‌السلطنه در حال حاضر دارای مالک خصوصی بوده و در نیمی از عمارت مالک خصوصی سکونت دارد و نیم دیگر آن فاقد سکونت است.

حرمتی تصریح کرد: برای نیمی از عمارت که مالک شخصی در آن دارای سکونت است، از مالک درخواست کردیم که نسبت به مرمت محدوده مالکیت خود اقدام کند اما می‌گوید پول ندارم و باید خودتان برای مرمت آن اقدام کنید.

وی با بیان اینکه برای مرمت و بازسازی این بنای تاریخی پیشقدم شدن و مشارکت مالک خصوصی آن نیز از نقش مؤثری در مرمت و بازسازی این بنا برخوردار خواهد بود، افزود: نظارت لازم از این بنای تاریخی را داریم و این بنا نیازمند مرمت و بازسازی است اما اینکه گفته شده بنا دچار تخریب شده است، صحت ندارد و با جدیت پیگیر مرمت و بازسازی بنای فوق در سال‌جاری هستیم. 

مرمت بنا باید زیر نظر میراث فرهنگی انجام شود

وی در پاسخ به این سوال که آیا امکان این امر وجود دارد که مجوز لازم برای مرمت را به دهیاری و اهالی روستا بدهید؟ گفت: اگر مرمت بنا را زیر نظر اداره میراث فرهنگی و با مجوز این اداره انجام دهند، به طور قطع با آغوش باز از این موضوع استقبال نیز خواهیم کرد. دهیار روستا در رابطه با این موضوع می‌تواند برای رایزنی هر چه بیشتر به اداره میراث فرهنگی شهرستان مراجعه کند.

وی در پاسخ به اینکه دهیار روستای پرلوک می‌گوید اگر میراث فرهنگی اجازه دهد آنها با پیگیری اعتبار از محل‌های مختلف نسبت به مرمت و بازسازی بنا اقدام خواهند کرد اما میراث فرهنگی این اجازه را به آنها نمی‌دهد و خودشان هم برای مرمت اثر اقدام نمی کنند، گفت: تعجب می‌کنم چرا کار خود را می‌خواهند توجیه کنند، برای ما این موضوع و مرمت بنا به شرطی که با مجوز اداره میراث فرهنگی و با نظارت کارشناسان میراث فرهنگی باشد، هیچ مانعی ندارد حتی می‌توانند اعتبار را در اختیار میراث فرهنگی بگذارند و میراث فرهنگی به صورت کارشناسی روند مرمت بنا را انجام دهد، این امر مستلزم رایزنی لازم با دهیاری و شورای روستا خواهد بود.

رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان بهار، آثار تاریخی را شناسنامه و هویت فرهنگی هر جامعه دانست و گفت: حفاظت از آثار تاریخی همچون حفاظت از هویت و فرهنگ ایرانی از اهمیت بالایی برخوردار است.

به گزارش ایسنا، در رابطه با تاریخ این عمارت باید گفت، شجاع‌الملک یکی از خان‌های روستا تصمیم می‌گیرد خانه‌ای زیبا در دل روستا در کنار قلعه تاریخی بسازد بنابراین از طراحان غیربومی بهره می‌گیرد و حدود دو سال هم ساخت عمارت به طول می انجامد و پس از آن به صورت دوره‌ای شجاع‌السلطنه، محمد خان، غلامعلی‌ خان و عطاالله خان و در نهایت کریم خان در این عمارت زندگی می‌کردند که پس از مهاجرت فرزند کریم خان و خالی از سکنه بودن آن شخصی از اهالی روستا عمارت را خریداری می‌کند که در حال حاضر به علت وسعت زیاد و نگهداری آن به دو قسمت تقسیم می‌شود و هم‌اکنون دریکی از قسمت‌ها سکونت دارند و قسمت دیگر آن خالی از سکنه است.

یکی از برنامه ها برای مرمت این بنا از سال‌ها پیش استفاده از این‌ عمارت روستا به عنوان خانه بوم‌گردی بوده که به طور قطع در صورت مرمت و بازسازی، این اثر از نقش مؤثری در جذب گردشگر برای این روستا برخوردار خواهد بود.

انتهای پیام